اثر محلول پاشی کود نیتروژن و پتاسیم مکمل بر عملکرد و اجزای عملکرد برنج دورگ ‘دیلم’

پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر محلول پاشی کودهای نیتروژن و پتاسیم در مراحل پیش از گلدهی بر عملکرد، اجزای عملکرد و درصد پروتئین شلتوک برنج دورگ ‘دیلم’، همچنین تعیین بهترین زمان محلول پاشی انجام شد. آزمایش در قالب طرح پایة بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مؤسسة تحقیقات برنج کشور واقع در شهر رشت، در سال 1388 اجرا شد. محلول پاشی 20 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار در غلظت 5 درصد اوره و 15 کیلوگرم اکسید پتاسیم خالص در هکتار در غلظت 3 درصد سولفات پتاسیم در مراحل رشد پیش از گلدهی تیمارهای آزمایشی در نظر گرفته شد. پاشش آب خالص تیمار شاهد منظور شد. نتایج آزمایش، افزایش عملکرد شلتوک و عملکرد زیستی را در تیمارهای محلول پاشی پیش از گلدهی نیتروژن و پتاسیم در مقایسه با تیمار پاشش آب خالص نشان داد. محلول پاشی نیتروژن در مرحلة حداکثر پنجه زنی، بیشترین تأثیر را بر تعداد پنجه در کپه و تعداد خوشه چه در خوشه داشت. بیشترین درصد باروری پنجه ها هم، مربوط به محلول پاشی نیتروژن در مرحلة حداکثر پنجه زنی و غلاف رفتن بود. محلول پاشی نیتروژن بر شاخ و برگ برنج، در مرحلة حداکثر پنجه زنی و غلاف رفتن به افزایش معنادار پروتئین شلتوک (1/12 درصد) منجر شد که نسبت به تیمار آب خالص 3/8 درصد افزایش داشت. مطالعة همبستگی صفات نشان داد که عملکرد زیستی با عملکرد شلتوک و درصد باروری خوشه همبستگی مثبت و معناداری داشته است. لذا، بهترین زمان محلول پاشی پیش از گلدهی برنج دورگ ‘دیلم’ با کودهای نیتروژن و پتاسیم، مرحلة حداکثر پنجه زنی است.